نائین می تواند یکی از مقاصد مجذوب کننده گردشگری در فصل پاییز باشد - صبح مهریز

هیچ گاه نمیتوان گفت کدام یکی از فصول سال از دیگری زیباتر است اما اگر در پی لذت بردن از فضای هزار رنگ و مسحور کننده هستید، قدر لحظات زیبا و به یادماندنی فصل پاییز را بدانید. از این فصل زیبا که اکنون نیمی گذشته، نیمی دیگر هم بیشتر روبه سردی و کوتاه شدن روزهاست.

با این حال از ابتدای آبان تا خاتمه اردیبهشت زمانی است که میتوان از این زیبایی لذت کافی را برد، به ویژه آنکه اگر اهل طبیعت گردی و تاریخ هم باشید می توانید از این زیبایی لذت دو چندانی ببرید. از آنجایی که بخش زیادی از کشور در منطقه نیمه خشک و بیابانی نهاده شده و گرمای طاقت فرسای آن در فصل تابستان امکان بازدید را نمی دهد، به همین خاطر باید فصل پاییز و زمستان را غنیمت شمرد.

منطقه ها مرکزی ایران یکی از این نقاط است که نه فقط آب و هوای آن در پاییز دلچسب و دلنشین است بلکه اگر بتوان این هوای دلچسب را با چاشنی تاریخ و تمدن هم همراه کرد در آن صورت میتوان گفت نقاطی در کشورمان هست که نظیری برای آن در جهان نیست.

اگر می خواهید با سفر به یک منطقه، به اعماق تاریخ هم سفر نموده و خود را درون آن بیابید، با این گزارش به شهر نائین از توابع استان اصفهان سفر کنید. شهری با قدمت بیش از چهار هزار سال که بعضی آثار تاریخی آن مانند مسجد جامع نائین به عنوان یکی از قدیمی ترین مساجد کشور شناخته می گردد و با حفظ بسیاری از بناها و بافتهای تاریخی داخل شهر هنوز هم برای بسیاری از هنرمندان و اهالی هنر سینما و تلویزیون مجذوب کننده است.

قدم زدن در بافت سنتی و بازار نائین می تواند شما را به یاد سریال نوستالژی و به یاد ماندنی پهلوانان نمی میرند ساخته حسن فتحی در دهه 1370 بیاندازد و حال و هوای بخشی از تاریخ ایران را به وضوح و به طور واقعی پیش چشمانتان زنده کند.

در مسیر تهران به سمت جنوب و جنوب شرق، بعد از گذر از شهرهایی مانند قم، کاشان و اردستان، شهری کویری به نام نائین وجود دارد. شهری با قدمت بسیار زیاد و متعلق به بیش از چهار هزار سال پیش که همچنان بافت قدیمی را بسیاری از معابر شهر حفظ نموده است. این شهر تاریخی در مرز بین استان اصفهان و یزد نهاده شده است و از این نظر از نظر فرهنگی و اجتماعی گرایش زیادی به استان یزد دارد. مراودات تجاری این شهر نیز بیشتر با استان یزد است.

نائین شهری کویری است و در زمینی صاف و هموار نهاده شده ؛ ارتفاع آن از سطح دریا 1580 متر، عرض جغرافیایی آن 32 درجه شمالی و طول آن 52 درجه شرقی است.

کوهسارهای آن هیچ کدام از 18 کیلومتر نزدیکتر نیستند. کوههای سمت شمال، رشته ای است به نام کوه سرخه که دنباله آن به رشته ای به نام بید کوه منتهی می گردد. در سمت جنوب غربی، رشته ای به نام کوه سره با ارتفاع 2 هزار و 330 متر از سطح دریا مرتفع ترین کوههای اطراف نائین است. رشته کوه سارو نیز در سمت جنوب غربی نائین به رشته های پرویز و بنوید در جنوب نائین می پیوندد. پناهگاه حیات وحش عباس آباد (زیستگاه یوز ایرانی) نیز نزدیک این شهر است.

اگر قصد دارید از مسافرت به نائین لذت ببرید، پس باید به چند چیز مهم دقت داشته باشید تا این فرصت را از دست ندهید و به مصداق ضرب المثل معروف: به وقت نوش غفلت و به وقت نیش، حسرت برای شما نباشد. جاذبه های این شهر به دو دسته طبیعی و تاریخی قابل بخش است که هر یک در جای خود از اهمیت و مجذوب کنندهیت زیادی برخوردار است.

براساس مقاله نائین می تواند یکی از مقاصد مجذوب کننده گردشگری در فصل پاییز باشد، باید بدانید که نخستین و شاید معروف ترین جاذبه تاریخی نائین مسجد جامع این شهر است که به قرن سوم هجری یعنی قرون اولیه اسلام مربوط است. این مسجد با الگوبرداری از مسجد پیامبر در مدینه ساخته شده و دارای یک معماری فوق العاده مهندسی شده و منار 28 متری دارد.

حیاط بزرگی در میان و پیرامون آن را شبستان های ستون دار گرفته است. این مسجد شبستان ستوندار دارد و بخشی از آن از مسجدهای بومسلمی گرفته شده و به شیوه خراسانی ساخته شده است؛ در زمان آل بویه و آل کاکویه بخش هایی به آن افزوده شد.

بخش شبستان جنوبی قدیمی ترین قسمت است که در دوران مختلف دچار تغییراتی هم شد. این تغییرات شامل تغییر طاق مازه دار به تیزه دار است و در واقع نخستین مسجدی است که در آن طاق مازه دار به تیزه دار تبدیل شد. نیم طیقه دوم شبستان جنوبی که بخش زنانه مسجد است در قرن هشتم به آن افزوده شد.

از آنجا که نائین شهری کویری و با موانع طبیعی کمتری نسبت به نواحی شمالی کشور است، از همان ابتدای ورود اسلام به ایران، این شهر از جمله شهرهای مسلمان بود. به همین خاطر بخش محمدیه که به شهر نائین همجوار است، به دلیل گرویدن این افراد به دین اسلام محمدی محمدیه نام گرفت.

بدون شک بازار نائین دومین و شاید برترین مکان برای بازدید از این شهر باشد. این بازار بزرگترین بازار خطی ایران و مربوط به دوره تیموریان است و در حد فاصل دروازه چهل دختران و مسجد خواجه نهاده شده است. طول این بازار در حدود 340 متر است. همه مراکز محلات (حسینیه ها) با کوچه های فرعی و اصلی به آن مربوط می شوند.

در امتداد راسته بازار دو چار سو وجود دارند که محل تقاطع بازار با دو معبر هستند. متاسفانه این روزها بازار نائین به دلیل انتقال مغازه ها به خیابان اصلی تقریباً به حالت نیمه متروک درآمده است. بازار نائین دکان های با طرح های متفاوت دارد. راسته بازار مسقف است. سقف این بازار گنبدی و طاق ضربی است که نورگیرهایی دایره ای شکل در وسط طاق های آن پیش بینی شده است.

بازار نائین در دوره ایلخانان توسعه یافت و ورودی بازار یکی از مهمترین دروازه های شهر محسوب میشد. این مجموعه دارای دو کاروانسرا نیز هست و مسجد شیخ مغربی و مسجد خواجه و حسینیه چهل دختران در آن واقع شده اند.

به غیر از مسجد و بازار دو اثر تاریخی دیگر یعنی خانه پیرنیا و خانه فاطمی هم از جمله بنای تاریخی این شهر هستند. خانه پیرنیا یکی از یادگارهای ارزشمند معماری دوران صفویه و نمونه شاخصی از مسکن های سنتی نائین است.

بیشتر بخوانیدخانه تاریخی پیرنیا؛ دیدنی بی مثال و فراموش نشدنی در نائین

این بنا الگوی مهم معماری و هنری خانه های تاریخی در منطقه کویر و مربوط به دوره صفوی است. فضاهای اصیل مسکن های سنتی موجود در خانه از قبیل هشتی، دالان، شاه نشین، غلام گردش و…بیانگر سکونت مردمی است که از قدیم اهل فضل و هنر بوده اند. این ساختمان در حال حاضر محل موزه مردم شناسی کویر و اداره میراث فرهنگی نائین است.

گچ بری ها و نقاشی های ایوان شاه نشین و کرسی و اتاقک فوقانی چشم نواز و خیره کننده بوده و در گچ بری ها تزئینات متنوع معماری چون رسمی بندی، کاربندی، یزدی بندی و…دیده می گردد. کنار نقاشی روی دیوار اشعار زیبایی نیز نقش بسته و در قسمت ایوان شاه نشین، تصاویر زیبایی از هفت پیکر نظامی بر دیوارها نقاشی شده است.

خانه فاطمی نیز در میان بافت قدیم، که در کنار بازار و بنای تاریخی نارین قلعه نهاده شده است، از دیگر آثار این شهر است. این خانه از دوره قاجار و متعلق به خاندان فاطمی است. خانه فاطمی ها که خانه پدری حسین فاطمی وزیر امور خارجه محمد مصدق در دوران ملی شدن صنعت نفت بود، با جاذبه های معماری منحصر بفرد هم از جمله مکانهای مجذوب کننده گردشگری است.

نارین قلعه یا قلعه نارنج با توجه به مصالح و سبک بنا می تواند مربوط به دوران پارتیان یا دوران ساسانیان باشد و شاید آتشگاه بوده است که از آن به عنوان دژ یا کهن دژ شهر استفاده میشده است. به ویژه آنکه این بنا در میان بافت تاریخی شهر نهاده شده است. متأسفانه امروزه از این بنا چیزی جز چند دیوار خشتی و بقایای یک قلعه بزرگ باقی نمانده است.

قلعه محمدیه نیز از معروف ترین بناهای دوره زرتشت در منطقه است و بالای کوهی مشرف بر محمدیه که قدمت آن قرنها پیش از بوجود آمدن نائین است، نهاده شد. آشورگاه تقریباً از همه نقاط محمدیه و از جاده نائین به انارک دیده می گردد. چنانچه به محض ورود به محمدیه، نخستین بنایی است که بچشم میخورد.

بنابر موقعیت سوق الجیشی این قلعه شاید از آن به عنوان دژی دفاعی استفاده میشده است. یکی از مکانهای تاریخی توریستی محوطه زیبا و مجموعه، کارگاه های عبابافی و قلعه تاریخی محمدیه است که ترکیبی خاص برای جذب گردشگران ایجاد نموده است.

از دیگر آثار تاریخی نائین، آب انبارهای آن هستند؛ این آب انبارها از نظر عناصر و اجزا ساختمان شباهت هایی با هم دارند. آب انبارها به دلیل شرایط اقلیمی و کویری نائین ساخته میشدند، زیرا آب بیشتر قنات ها شور و غیر قابل استفاده بود. هر آب انبار شامل یک منبع یا مخزن آب بود که بر بالای آن سقفی گنبدی شکل بنا می کردند و دو بادگیر آب را خنک نگاه می داشتند.

نائین بیش از آنکه شهری با جاذبه های طبیعی باشد، شهری با جاذبه های تاریخی است. با این حال نمیتوان از زیبایی های طبیعی این شهر در فصل پاییز و زیبایی های کویر آن چشم پوشید. قسمتهای شرقی و شمال شرقی این شهر که به کویر مرکزی ایران متصل است، در فصل پاییز از زیبایی های خیره کننده ای برخوردار است.

شهر زیبای انارک، خور و بیابانک و بخش چوپانان از جمله منطقه ها کویری است که در فصل پاییز و زمستان طبیعت مسحور کننده ای دارد. انارک که به جعبه جواهرات ایران مشهور بوده، دارای انواع معادن مختلف از سنگهای تزیینی و فلزات گرانبهاست که از گذشته های دور در این شهر فعالیت داشتند.

کویر ریگ جن هم در بخش چوپانان نهاده شده است که هر ساله علاقمندان زیادی را از سراسر کشور به این منطقه جذب می نماید.

اگر از ترافیک شدید و ازدحام جمعیت در سه استان شمالی و در تعطیلات دل خوشی ندارید، سفر به نائین و منطقه ها اطراف آن می تواند گزینه مناسبی باشد، به ویژه آنکه در فصل پاییز و به دلیل شدت بارانها مجذوب کنندهیت آن دوچندان شده است. سفر به نائین سفر به اعماق تاریخ و هزاره های تاریخی است که بدون شک تجربه ای حیرت انگیز را به همراه دارد.

منبع: همگردی