پرسشی به قدمت تاریخ؛ شخصیت اکتسابی است یا ژنتیکی؟
به گزارش صبح مهریز، به گزارش خبرنگاران، شخصیت ما ژنتیکی است یا اکتسابی؟ علم می گوید: هر دو. شخصیت ما پیچیده و چندبُعدی است. براساس مطالعات اجرا شده، محققان به این نتیجه رسیده اند که بعضی از ویژگی های شخصیتی نسبت به بقیه، ژنتیکی تر هستند. مثلا اینکه شما چقدر ماجراجو هستید، بیشتر ژنتیکی است، اما اینکه چقدر آدم ساده گیر و خونسردی هستید، ارتباط بسیار کمی با ژنتیک شما دارد. یا اگر والدین شما عاشق امتحان کردن غذاهای جدید و عجیب باشند، احتمال اینکه شما هم از این کار لذت ببرید، بسیار زیاد است. اما اگر پدر و مادر شما انسان های خونسرد و بی خیالی باشند، احتمال اینکه شما هم اینچنین باشید، کم است. یافته های علمی نشان می دهد که تفاوت های فیزیولوژیکی مرتبط با هر تیپ شخصیتی وجود دارد. دانشمندان هنوز در ابتدای راه شناختن و درک پیچیدگی های بین مغز و بدن و شخصیت هستند، اما یافته هایی وجود دارد که نشان دهنده چگونگی تأثیرات هورمون ها بر رفتارهای ماست.
کتاب شخصیت ژنتیکی انسان تألیف مشترک شاهین اسعدی، محمدرضا میرعمادی، حسین امجدی، مونا حبشی زاده و سمانه ساده دل، کوشش دارد با پرداختن به موضوعات مرتبط با حوزه شناخت انسان، به ابعاد روحی و روانی و رفتار انسان در زمینه استعداد ژنتیکی و فاکتورهای محیطی بپردازد.
ارتباط ژن ها با رفتار انسان، ارتباط ژنتیک با بهره هوشی انسان، نقش ژنتیک در شادکامی و خشونت، نقش ژنتیک در خودکشی انسان، نقش ژنتیک در ارتکاب جرم و جنایت، نقش ژنتیک در اعتماد به نفس انسان، نقش ژنتیک در احساس عاشقی انسان، نقش ژنتیک در هیجان انسان، نقش ژنتیک در افسردگی، نقش ژنتیک گروه خونی در شخصیت انسان موضوع بعضی از فصل های بیست وپنج گانه این کتاب است.
بقاء یعنی انتقال قوی ترین ژن ها به نسل بعدی!
آیا بچه ها شخصیت خودشان را از پدر و مادر و یا نسل های پیشین به ارث می برند؟ یا شخصیت آن ها در محیطی که پرورش می یابند، شکل می گیرد؟ قدمت این پرسش که شخصیت ذاتی است یا اکتسابی، شاید به دوران چارلز داروین بازگردد، زمانی که داروین طی نظریه انقلابی اش ادعا کرد، بقاء به معنای انتقال قوی ترین ژن ها به نسل بعدی است. تا سال های سال افراد برای پاسخ دادن به این سوال در دو جبهه مختلف و متضاد قرار می گرفتند. عده ای معتقد به وراثت بودند و می گفتند: بچه ها رنگ چشم، مو، پوست و ایمنی در برابر بعضی از بیماری ها را از پدر و مادرشان به ارث می برند و به همین دلیل بعضی از صفات و خصوصیات شخصیتی بچه ها هم مستقیما نتیجه عامل وراثت است. از دید این عده، شخصیت نیز ناشی از وراثت است و رخدادهای محیطی یا پرورش و تربیت و یا تأثیر اراده فرد در تغییر آن تقریبا غیرممکن است.
در نقطه مقابل، افرادی قرار گرفتند که کاملا معتقد به تأثیر بسیار زیاد محیط و نحوه پرورش فرزندان در شکل گیری شخصیت آنان بودند. آن ها می گفتند شخصیت هرکس برآیندی است از محیطی که در آن عظیم می گردد و پرورش می یابد و این آموزش، یادگیری و تجربه است که از شما شخص کنونی را ساخته است.
نقش ژنتیک در لجبازی انسان
لجبازی خصوصیت رفتاری است که طی آن، انسان حاضر به تغییر افکارش یا کردارش براساس رهنمودهای صحیح سایرین نیست. از دید روانشناس ها، یک فرد لجوج به ایده ها و نظرات خود، به طور مصممی پایبند است. به عبارت ساده تر، نگرش یک فرد لجباز این است که: من نمی خواهم و شما هم نمی توانید مرا مجبور کنید. باید به خاطر داشت که افراد لجوج، همواره لجباز نیستند. ممکن است اتفاقاتی خاص یا واکنش هایی باعث این رفتار آنها گردد. کودک با روحیه لجبازی، از پدر و مادر متولد نمی گردد، بلکه با فطرت پاک قدم به جهان هستی می گذارد و این عوامل سازنده تربیتی اوست که می تواند از او یک انسان سازگار یا فرد لجباز تحویل اجتماع دهد.
یک تیم تحقیقاتی از دانشمندان آلمانی، یک جهش ژنتیکی را شناسایی کردند که ارتباط مستقیمی با بروز رفتارهای لجبازی دارد. به گفته این محققان، در حدود یک سوم جمعیت جهان دارای این جهش ژنتیکی هستند و بنابراین لجبازی و لجاجت در این افراد نیازی به علامت برج فلکی تولد آنها ندارد (تصور بسیاری از مردم این است که لجبازی ریشه در علائم برج تولد افراد دارد!) این دانشمندان با آنالیز 26 مرد، یک جهش ژنتیکی را در ژن A1 کشف کردند. این جهش موجب کاهش تعداد گیرنده های دوپامین نوع D2 در مغز می شوند. به گفته محققان آلمانی، کاهش دوپامین نوع D2 در مغز، به این معنا است که بعضی افراد تصمیمات و عملکردهایی که اشتباه تلقی می شوند را نپذیرند و بنابراین اقدام به تکرار این عملکردهای اشتباه نمایند که این رفتار به لجبازی تعبیر می گردد.
نخستین چاپ کتاب شخصیت ژنتیکی انسان در 394 صفحه با شمارگان یک هزار نسخه به بهای 32 هزار تومان از سوی انتشارات پژوهش های دانشگاه راهی بازار نشر شده است.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران