نخستین سورپرایز اکتبر را کرونا رقم زد؛ ترامپ در قرنطینه کرونا و بازار ها در انتظار
به گزارش صبح مهریز، در شرایطی که در روز های اخیر، تحلیلگران از افزایش سطح نااطمینانی ها و ریسک در بازار ها به دلیل نزدیک شدن به موعد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و جنجال احتمالی بر سر نتایج خبر می دادند، اکنون بازار ها با یک خبر غافلگیرکننده روبه رو شدند؛ ابتلای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا به بیماری کرونا. همه چیز از دو توییت رئیس جمهور آمریکا شروع شد. او در توییت اول گفت که تست کرونای یکی از مشاوران وی مثبت شده است.
دقایقی بعد نیز ترامپ توییت دوم را نوشت و گفت که وی و همسرش نیز به بیماری کووید-19 مبتلا شده اند و به توصیه پزشکان دو هفته در قرنطینه خواهند بود. اما این مشاور کسی جز هوپ هیکس، دستیار ارشد انتخاباتی او نبود و ترامپ و همسرش هر دو در این روز ها با او بیشترین ارتباط را داشتند. تصاویری که در روز های اخیر از خانم هوپ منتشر شده است او را در کنار نزدیک به 20 مقام آمریکایی و نزدیکان ترامپ نشان می دهد و گفته می گردد او بدون ماسک سفر می کرد.
ترامپ در قرنطینه بازار ها در انتظار
در پی این خبر، سفر انتخاباتی ترامپ به فلوریدا هم لغو شد. به گفته ناظران، مثبت شدن تست کرونای ترامپ چالش جدی را برای کارزار انتخاباتی ترامپ به وجود می آورد. حتی اگر ترامپ همچنان بدون علامت باقی بماند او باز هم بیشتر دوران کارزار انتخاباتی خود را از دست خواهد داد.
مشاوران ترامپ به وی توصیه نموده اند که باید یک سخنرانی عمومی برای مردم داشته باشد یا اینکه راهی پیدا کند تا به مردم اطمینان خاطر دهد. انتشار این خبر کافی بود تا سطح ریسک در بازار ها به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا کند؛ موضوعی که معمولا در بازار های دنیای به سود دارایی های کم ریسک مانند طلا و به ضرر بازار های پرریسک مانند بازار های سهام تمام می گردد. در حالی که یورش طلا به مرز 1900 دلاری در روز های گذشته بار ها ناکام مانده بود، اما خبر ابتلای ترامپ به کرونا سبب شد تا این پناه گاه امن دارایی به راحتی از این مرز روانی مهم عبور کند.
دیگر پناه گاه های امن دارایی مانند دلار آمریکا و ین ژاپن نیز در راستای افزایش سطح نااطمینانی های سیاسی روز گذشته افزایش ارزش را تجربه کردند. این در حالی بود که بازار های پرریسک در جهتی مخالف حرکت کردند. به عنوان مثال شاخص های آینده سهام آمریکا واکنش نسبتا شدیدی به خبر بیماری ترامپ نشان دادند و همگی بیش از یک درصد سقوط کردند.
این در حالی است که تحلیلگران هنوز هم احتمال افزایش سطح ریسک در بازار ها را می دهند. در بازار نفت نیز، بهای نفت خام پس از انتشار خبر ابتلای ترامپ به کرونا، با سرعت بیشتری در راستا نزولی حرکت کرد و افت بیش از 3 درصدی را ثبت کرد. هم اکنون بازار ها اخبار بیماری رئیس جمهور آمریکا را مرتب رصد می نمایند و احتمالا در آینده نزدیک دو نوع آرایش خواهند داشت: از سویی وخیم شدن حال ترامپ می تواند شرایط بازار ها را آشفته تر کند و مثبت شدن تست دیگر مقامات کاخ سفید نیز می تواند در آستانه برگزاری انتخابات نوامبر، سبب نوسانات زیاد در بازار ها گردد.
از سوی دیگر، اگر ترامپ بدون علائم جدی بتواند از این بیماری عبور کند، محتمل است سود ها و ضرر های بازار ها در روز آدینه با فرایندی معکوس جبران گردد. در آخر وقت روز گذشته، خبر هایی مبنی بر خفیف بودن بیماری ترامپ منتشر شد که این خبر تا حدودی شرایط تعادلی را به بازار ها بازگرداند.
بدترین اتفاقی که می توانست برای کمپین جمهوری خواستار رخ دهد
دو توییت ترامپ آمریکا را به هم ریخت. هرچند توییت های ترامپ همیشه شوک به آمریکا وارد می نماید، اما این بار جنس داستان فرق داشت. او ابتدا توییت کرد که تست کرونای یکی از مشاوران وی مثبت شده است و او و ملانیا نیز تست داده و منتظر جواب آن هستند. دقایقی بعد نیز ترامپ توییت دوم را نوشت و گفت که هر دوی آن ها مبتلا به بیماری کووید-19 شده اند و به توصیه پزشکان دو هفته در قرنطینه خواهند بود. این دو خبر، اما مانند بمب در آمریکا و دنیا عمل کرد و دنیا را به شوک فرو برد.
به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در تبادل نظر با فاکس نیوز قبل از اعلام نتیجه آزمایش کرونای خود گفت: تست کرونای هوپ هیکس، دستیار ارشد من مثبت شد. او سخت کار می نماید. او ماسک به صورت دارد، اما تستش مثبت شده است. من و همسرم نیز تست دادیم و منتظر جواب آزمایش هستیم.
ترامپ بعدا توییت کرد که وی و همسرش تا زمانی که نتایج آزمایش کرونا بیاید در قرنطینه می مانند. ترامپ در این توییت نوشت: هوپ هیکس که سخت و بدون استراحت کار می نماید، تست کرونا داد و تست، مثبت بود. این وحشتناک است! من و بانوی اول نیز منتظر جواب تست هستیم و تا زمان اعلام نتیجه تست، در قرنطینه می مانیم. تصاویری که در روز های اخیر از خانم هوپ هیکس منتشر شده، او را در کنار نزدیک 20 نفر از مقام های آمریکایی و نزدیکان ترامپ نشان می دهد و دیده شده که او بدون ماسک سفر نموده است. قبل از اعلام این خبر کاخ سفید در بیانیه ای اعلام نموده بود، رئیس جمهوری برای خودش و تمامی کسانی که از وی و مردم آمریکا به صورت جدی حمایت می نمایند، تدابیر امنیتی و بهداشتی در نظر گرفته است.
سخنگوی کاخ سفید نیز در بیانیه ای تاکید نموده بود، کاخ سفید کوشش می نماید تا هم در داخل عمارت و هم هنگام سفر رئیس جمهور اوضاع را تحت کنترل داشته باشد و کمترین احتمال ابتلا را در نظر بگیرد. با این حال ترامپ روز آدینه اعلام نمود نتیجه تست کرونای خودش و همسرش مثبت بوده است و آن ها وارد قرنطینه شده اند.
پزشک کاخ سفید اعلام نموده حال ترامپ و همسرش خوب است و بنابر اعلام کاخ سفید، ترامپ در محل کارش قرنطینه می گردد و به فعالیت هایش ادامه خواهد داد. گفته می گردد احتمالا کووید-19 ترامپ از نوع بدون علامت باشد. در همین حال بعضی از منابع خبری در آمریکا این احتمال را مطرح نموده اند که مایک پنس، معاون دونالد ترامپ، نیز باید به قرنطینه برود؛ چراکه او در دو روز گذشته همراه دونالد ترامپ بوده و احتمال مثبت شدن تست او نیز هست.
همچنین در پی این خبر ارزش سهام در بورس آمریکا به شدت کاهش یافته و سفر انتخاباتی ترامپ به فلوریدا هم لغو شده است. این اتفاق در حالی رخ می دهد که ترامپ در مناظره اول خود گفته بود که او همچنان برنامه های انتخاباتی خود را به شکل حضوری برگزار خواهد نمود و به بایدن نیز طعنه زد که به دلیل عدم حمایت مردم کارزار های خود را حضوری برگزار نمی نماید. ترامپ برای ماه ها بود که از اهمیت این بیماری کاسته بود و حتی در روز های اول آن را با سرماخوردگی و آنفلوآنزا یکی دانسته بود. او پنج شنبه شب نیز گفته بود که سرانجام بیماری پاندمی در چشم انداز این کشور دیده شده است.
این خبر بد برای جمهوری خواستار در شرایطی اعلام شد که سی و یک روز دیگر به انتخابات باقی مانده است و نیمی از این ایام را ترامپ باید در قرنطینه به سر کند. افزون بر این هنوز تکلیف دو مناظره بعدی نیز معین نشده است. به گفته ناظران مثبت شدن تست کرونای ترامپ یک چالش جدی را برای کارزار انتخاباتی ترامپ به وجود آورده است. حتی اگر ترامپ همچنان بدون علامت باقی بماند او باز هم بیشتر دوران کارزار انتخاباتی خود را از دست خواهد داد. اما اگر او مریض گردد، این سوال پیش می آید که آیا او اصلا باید برای رقابت ها باقی بماند یا نه؟
کاخ سفید هنوز نگفته است تا چه مدت دوران قرنطینه وی باید طی گردد، اما اصولا دوران قرنطینه دو هفته است و در صورت منفی شدن تست از قرنطینه خارج می شوند. همچنین مناظره دوم که قرار است 15 اکتبر برگزار گردد، روی هوا است. مشاوران ترامپ به وی توصیه نموده اند که باید یک سخنرانی عمومی برای مردم داشته باشد یا اینکه راهی پیدا کند تا به مردم اطمینان خاطر بدهد.
با این حال دکتر شان کانلی، پزشک مخصوص کاخ سفید در اظهاراتی بیان نمود: حال رئیس جمهور و بانوی اول خوب است و باید فعلا آن ها در منزل خود بمانند. او اضافه کرد: در عین حال که رئیس جمهوری استراحت می نماید از کار های روزمره خود نیز غافل نخواهد شد و من هرگونه تغییر و تحولی را به روز رسانی خواهم کرد. بعضی از دستیارانش بدون آنکه بگویند او دارای علائم این بیماری بوده است یا نه، اما افرادی هستند که متوجه شده بودند که صدای ترامپ خش دار و مریض احوال شده است.
ناظران می گویند حتی اگر ترامپ دوران بیماری را همچنان بدون علامت طی کند باز هم این یک خسران عظیم به کارزار انتخاباتی وی به حساب می آید؛ چراکه وی همیشه این بیماری را دست کم گرفته بود. در واقع این بیماری در آمریکا روزانه جان هزار نفر را می گیرد و این کشور را در صدر کشور هایی قرار داده است که تلفات بالایی را تجربه می نمایند. این در حالی است که او بار ها گفته که این بیماری در حال نابودی است و همه چیز تحت کنترل واقع شده است. او بار ها سخنان دانشمندان را درباره این بیماری دست کم گرفت و گفت آن ها درباره این بیماری اشتباه می نمایند.
خبری که دنیا را لرزاند
مارک لندلر و مایک ایوز، روز دوم اکتبر در نیویورک تایمز نوشتند: دونالد ترامپ اولین رهبر دنیا نیست که به این بیماری مبتلا می گردد. بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا و ژائر بولسونارو، رئیس جمهوری برزیل نیز پیشتر به این بیماری دچار شده بودند. از این دو نفر حال جانسون بسیار بد شد و حتی احتمال مرگ او نیز وجود داشت، اما بولسونارو بیماری را راحت تر طی کرد. این بیماری برای ترامپ 74 ساله خطر بیشتری دارد و خبر در خصوص اینکه رئیس جمهور آمریکا به یک بیماری بالقوه کشنده مبتلا شده است می تواند، بیش از هر رهبر دیگری، پیامد دنیای داشته باشد. از جمله اینکه این خبر موجب سقوط سهام در آسیا شد و شاخص سهام در آمریکا 4/ 1 درصد افت کرد و قیمت نفت نیز حدود 3 درصد کاهش یافت.
در روز های اخیر با توجه به تداوم پاندمی کرونا که بازار تقاضا را به شدت تحت تاثیر قرار داده و همچنین افزایش فراوری نفت خام، قیمت نفت پیش از این رخداد هم فرایند کاهشی را تجربه می کرد. در همین حال قیمت دلار آمریکا در برابر بعضی ارز ها مثل دلار استرالیا یک درصد افزایش یافت.
قیمت یورو و ین ژاپن نیز نسبت به دلار نیم درصد کاهش یافت. در منطقه آسیا و اقیانوسیه، بازار های مهم سهام مانند شانگ های و هنگ کنگ تعطیل بودند و بازار سهام استرالیا 3/ 1 درصد سقوط کرد. با این حال بعضی ناظران این نوسانات در بازار ها را شوک اولیه و زودگذر توصیف نموده اند. اما ابتلای رئیس جمهور آمریکا به ویروس کرونا، آن هم تنها 30 روز مانده به انتخابات این کشور، فقط در بازار های دنیای سروصدا به پا نکرد. ولادیمیر پوتین، همتای روس دونالد ترامپ، صبح آدینه در تلگرامی خطاب به او آرزوی شفای عاجل برای رئیس جمهور آمریکا و همسرش نموده است. بوریس جانسون به ترامپ پیامی داده و آرزو نموده است که زودتر بهبود پیدا کند. از سوی دیگر تدروس آدانوم، رئیس سازمان دنیای بهداشت، نیز در واکنش به خبر ابتلای ترامپ و همسرش برای آن ها آرزوی بهبودی سریع کرد.
دونالد ترامپ در ماه های اخیر با متهم کردن سازمان دنیای بهداشت به پیروی از سیاست های چین، نقدها زیادی علیه آدانوم و این سازمان مطرح نموده بود. با این حال بعضی از رهبران نزدیک به ترامپ نیز برای وی بهبودی سریع آرزو نموده اند. نارندا مودی، نخست وزیر هند در توییتی آرزوی بهبودی سریع وی و بانوی آول آمریکا را داشته است. اما دفتر کاهش خطرات بلایای طبیعی سازمان ملل نیز در حساب ماربری رسمی خود در توییتر نوشت: این یک یادآوری تلخ است که این بیماری فقر و غنی، ضعیف و قوی نمی شناسد و هیچ کس در برابر آن مصون نیست.
با این حال هر کدام از رهبران دنیا صبح آدینه از خواب برخاستند و خبر مبتلا شدن ترامپ به ویروس کرونا را شنیدند احساس نگرانی نسبت به ناتوانی بالقوه آمریکا در نبود فرمانده کل قوای آمریکا کردند. هر چند که آمریکا از سلسله مراتب مناسبی برای اداره کشور بهره مند است، اما نفوذ ویروس به کاخ سفید و دیدار هیکس با تعداد زیادی از افراد شاغل در آنجا، یک نگرانی عظیم برای آمریکا به حساب می آید.
جانشین بالقوه ترامپ در انتخابات چه کسی است؟
پرسش مهم اگر حال ترامپ بر اثر ابتلا به کرونا وخیم گردد و قادر به ادامه مبارزات انتخاباتی نباشد یا بر اثر این بیماری فوت کند، نامزد جمهوری خواستار چه کسی خواهد بود؟ تا به حال هیچ نامزدی در جریان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری درنگذشته است. تنها در سال 1912 جیمز شرمن زوج انتخاباتی نامزد جمهوری خواستار چند روز قبل از برگزاری انتخابات درگذشت.
اما جمهوری خواستار تصمیم گرفتند جانشین او را پس از انتخابات یعنی در 12 نوامبر و با برگزاری کنوانسیون ملی حزب و رای اکثریت انتخاب نمایند؛ بنابراین اگر نامزدی قبل از برگزاری انتخابات یا پس از آن و قبل از نشست کالج الکترال در اولین چهارشنبه دسامبر فوت کند، حزب براساس قوانین فدرالی و ایالتی خود جانشین را معین خواهد نمود؛ بنابراین لزوما زوج انتخاباتی جانشین نامزد ریاست جمهوری نخواهد شد. با معین شدن فرد جانشین نام وی به کالج الکترال معرفی خواهد شد.
البته معین جانشین در حزب دموکرات کمی متفاوت است و این کار توسط کمیته ملی دموکراتیک انجام می گردد. اما اگر نامزد رئیس جمهور آمریکا پس از آرای کالج الکترال و قبل از مراسم سوگند یعنی 20 ژانویه فوت کند، طبق تفسیر از متمم 20 قانون اساسی (تاریخ سوگند ریاست جمهوری را از ماه مارس به ژانویه منتقل کرد) تمام مسوولیت های او به معاونش محول می گردد.
بیماری رئیس جمهور آمریکا به نفع طلا و ضرر سهام تمام شد
چهار هفته مانده به انتخابات آمریکا، اکنون بازار ها با یک خبر غافلگیرنماینده دیگر روبرو شده اند؛ ابتلای ترامپ و همسرش به بیماری کرونا. همین موضوع سبب شد تا سطح ریسک در بازار ها افزایش قابل توجهی داشته باشد. موضوعی که هرقدر برای پناهگاه های امن دارایی خبر خوبی است برای بازار های پُر ریسک مانند سهام، نامطلوب بوده است. در حقیقت در چنین شرایطی سرمایه گذاران ترجیح دادند تا به دارایی های کم ریسک تر از جمله طلا و ین ژاپن روی بیاورند. طلا به راحتی در روز آدینه توانست از مرز مهم روانی 1900 دلاری عبور کند و ارزش صد ین ژاپن نیز در روز گذشته نسبت به دلار با افزایش 39/ 0 درصدی روبرو شد. از سوی دیگر تمامی شاخص های آینده بازار های سهام آمریکا در واکنش به خبر بیماری ترامپ و افزایش سطح ریسک در بازار ها در روز آدینه بیش از یک درصد کاهش پیدا کردند.
این در حالی است که بعضی از تحلیلگران بر این باورند که همچنان احتمال افزایش سطح ریسک در بازار ها وجود دارد. در حالی که گزارش ها از علائم خفیف بیماری ترامپ خبر می دهند، اما او با 74 سال سن در گروه افراد آسیب پذیر در برابر کرونا واقع شده است. اگر عواملی مانند اضافه وزن نیز به سن بالای او اضافه گردد، احتمال وخیم تر شدن حال رئیس جمهور جمهوری خواه آمریکا کم نیست. از سوی دیگر احتمال مثبت شدن تست کرونای دیگر دولتمردان ارشد واشنگتن در روز های آینده نیز وجود دارد. در این صورت احتمالا بازار ها در هفته های منتهی به انتخابات ماه نوامبر با نوسانات زیادی روبرو خواهند شد.
تحلیلگران همچنین تاخیر احتمالی در تصویب بسته حمایتی جدید ضدکرونا را نیز یکی دیگر از پیامد های بیماری ترامپ عنوان نموده اند. درحالی که در روز های اخیر تحلیلگران از افزایش احتمال تصویب بسته حمایتی جدید خبر می دادند، بیماری ترامپ می تواند تمام معادلات را به هم بزند.
بهترین عملکرد هفتگی طلا در دو ماه اخیر
انتشار خبر ابتلای دونالد ترامپ به ویروس کرونا، سبب شد تا قیمت اونس در بازار های دنیای افزایش پیدا کند. در حقیقت معاملات طلای دنیای با افزایش نااطمینانی ها روز آدینه به پیشروی خود ادامه داد؛ در حالی که ارزش فلز زرد در روز پنج شنبه بیش از یک درصد افزایش پیدا نموده بود، در روز آدینه نیز با حرکتی ملایم تر توانست صندلی خود را در بالای مرز روانی 1900 دلاری استحکام ببخشد. در حالی که در روز های گذشته بیشتر کارشناسان پیش بینی می کردند احتمالا در کوتاه مدت فرایند قیمتی اونس نزولی باشد، اکنون با غافلگیری پیش آمده و ابتلای ترامپ به کرونا، طلا به مقصدی جذاب برای سرمایه گذاران تبدیل شد.
به دلیل تغییر راستا اونس و جهش های این پناهگاه امن دارایی در دو روز آخر هفته، اکنون طلا در آستانه ثبت بهترین عملکرد هفتگی خود حداقل در دو ماه اخیر قرار گرفته است. طلا از ابتدای هفته جاری تا معاملات میانه روز آدینه، به عنوان آخرین روز معاملاتی هفته در بازار های دنیای، 64/ 2 درصد بازدهی داشته است؛ طلا بعد از رالی پر سرعت خود در ماه جولای، آخرین بار در هفته منتهی به 2 آگوست، توانسته بود با ثبت بازدهی هفتگی 3 درصدی، بیش از هفته ای که گذشت سود به سرمایه گذاران برساند.
طلا در انتظار تست دولتمردان
با افزایش سطح ریسک در بازار ها پس از ابتلای رئیس جمهور آمریکا به کرونا، طلا به سرعت واکنش نشان داد و در حالی که پیش بینی می شد که فلز زرد برای عبور از مرز 1900 دلاری کار سختی در پیش دارد، روز پنج شنبه به راحتی از این مرز روانی مهم عبور کرد. تحلیلگران بر این باورند که این احتمال وجود دارد که همچنان سطح ریسک و نااطمینانی در بازار ها افزایش پیدا کند، به خصوص در صورتی که تست کرونای دیگر دولتمردان آمریکایی که در روز های گذشته با ترامپ از نزدیک در ارتباط بوده اند نیز مثبت اعلام گردد، آنگاه محتمل است طلا وارد فرایندی صعودی مشابه ماه های گذشته گردد.
علاوه بر ابتلای ترامپ و همسرش به کرونا، تصویب طرح جدید حمایتی در کنگره نیز می تواند موجب گردد تا طلا مجددا به فرایند صعودی خود بازگردد. در حالی که نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و استیون منوچین وزیر خزانه داری آمریکا همچنان به مذاکرات خود برای دستیابی به توافق درباره بسته حمایتی جدید ادامه می دادند، مجلس نمایندگان در روز پنج شنبه طرح پیشنهادی 2 هزار و 200 میلیون دلاری نمایندگان دموکرات را به تصویب رساند. با این حال به نظر نمی رسد این طرح از سوی مجلس سنا که اکثریتی جمهوری خواه دارد به تصویب برسد و به قانون تبدیل گردد. در حقیقت هنوز توافقی میان سران دو حزب حاصل نشده است، ولی با این وجود بعضی از تحلیلگران احتمال توافق میان دو حزب بر سر بسته حمایتی را بیشتر از هفته های گذشته ارزیابی نموده اند. در صورت توافق میان جمهوری خواستار و دموکرات ها، سرمایه گذاران برای پوشش ریسک تورم، مجددا اقدام به خرید طلا خواهند کرد. البته این موضوع را نیز باید در نظر داشت که ابتلای ترامپ به کرونا می تواند سبب تاخیر در تصویب هرگونه بسته حمایتی جدید در آمریکا گردد.
واکنش شدید بازار های آینده
روز آدینه انتشار خبر بیماری ترامپ و همسرش و شروع فرآیند قرنطینه آنها، سبب شد تا سرمایه گذاران اقدام به خروج از بازار های پر ریسک نمایند. این در حالی است که فقط چهار هفته به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است و شاخص های آینده بازار های سهام آمریکا واکنش بسیار شدیدی به بیماری ترامپ نشان دادند. تمام شاخص های آینده بورس آمریکا در روز آدینه با ریزشی بیش از یک درصد روبرو شدند.
شاخص آینده S&p500 در حالی که در هفته ای که گذشت فرایندی مثبت داشت، اما عامل غافلگیرنماینده کرونای ترامپ سبب تغییر فضای ریسک پذیری سرمایه گذاران شد تا این شاخص با کاهش 32/ 1 درصدی روبه رو گردد. شاخص آینده داوجونز نیز در حالی با افت 29/ 1 درصدی روبرو شد که این شاخص با احتساب روز آدینه نیز بازدهی هفتگی مثبت 87/ 0 درصدی را به ثبت رساند. شاخص آینده نزدک (nasdac) همچنین 2 درصد کاهش پیدا کرد و با این وجود در هفته ای که گذشت بازدهی مثبت 8/ 1 درصدی داشت.
در حقیقت بیماری غافلگیر نماینده ترامپ به طور واضحی سبب چرخش فرایند بازار های سهام ایالات متحده شد. بازار های سهام اروپا نیز واکنشی مشابه بازار های آینده سهام آمریکا به این اتفاق داشتند. شاخص STOXX 600 نیز که متشکل از 600 کمپانی با سایز های مختلف از کشور های مختلف اروپایی است روز آدینه با کاهش 67/ 0 درصدی به خبر بیماری ترامپ واکنش نشان داد. بعضی از تحلیلگران بر این باورند که این موضوع می تواند نگرانی در بازار ها را افزایش دهد و از این طریق سبب گردد که بازار های سهام آمریکا تا 10 درصد با اصلاح روبرو شوند. این موضوع همچنین می تواند سبب پایین کشیده شدن شاخص های آسیایی نیز گردد. این در حالی است که اگر ترامپ با علائم شدیدی روبه رو نگردد، بازار ها پس از افت موقتی خود می توانند به سرعت سود های از دست رفته خود را مجددا به دست آورند.
شوک کرونای ترامپ به بازار نفت
بهای نفت خام روز گذشته و پس از آنکه رئیس جمهوری آمریکا از ابتلایش به ویروس کرونا اطلاع داد، با سرعت بیشتری در راستا نزولی حرکت کرد و افتی بیش از 3 درصدی تا زمان تنظیم این گزارش را به ثبت رساند. توییت دونالد ترامپ که از مثبت شدن تست کرونای او و همسرش ملانیا ترامپ خبر می داد، پس از آن به بازار نفت شوک وارد کرد که این بازار در روز های گذشته با تشدید نگرانی از شرایط تقاضای نفت خام در دوران کووید-19 وارد فاز نزولی شده بود.
بر اساس آمار منتشر شده از سوی رویترز، موارد جدید ابتلا به ویروس کرونا در سراسر دنیا از 34 میلیون نفر عبور نموده است. این میزان 2 میلیون بیشتر از سرانجام هفته گذشته است. بر اساس این گزارش، با فراگیر شدن موج دوم ابتلا، این هفته مرگ و میر ناشی از ابتلا به کرونا در دنیا به نقطه حساس یک میلیون نفر رسید؛ بنابراین نگرانی ها از تداوم محدودیت رفت و آمد در بسیاری از کشور ها و تاثیر آن بر افت تقاضای نفت خام نیز شدت گرفته است.
شرایط یاد شده در حالی بر سر بازار نفت سایه افکنده بود که خبر ابتلای ترامپ به ویروسی که برای ماه ها سعی داشت جدی بودن آن را زیر سوال ببرد، باعث شد شاخص نفت خام برنت اولین افت خود به زیر قله 40 دلار را در ماه اکتبر به ثبت برساند. این شاخص در ماه گذشته میلادی در محدوده 40 دلار نوسان داشت، اما سه بار به پایین این محدوده نزول کرد.
زلزله ای که ابتلای ترامپ به کرونا در بازار نفت (مانند سایر بازار های کالایی) ایجاد کرد، در حالی بود که تکلیف بسته حمایتی برای احیای اقتصاد آمریکا، هنوز نامعین است. تا به امروز بیش از 200 هزار نفر در آمریکا جان خود را بر اثر ابتلا به ویروس کرونا از دست داده اند. حدود هفت میلیون نفر نیز در این کشور گرفتار کووید-19 شده اند. اگرچه روز گذشته کاخ سفید شرایط عمومی ترامپ را خوب عنوان نمود، اما باید دید رئیس جمهوری 74 ساله ایالات متحده آمریکا که به اضافه وزن نیز دچار است و در دسته افراد پرخطر در مقابله با کرونا واقع شده است، چگونه ابتلا به این ویروس را پشت سر می گذارد.
ابتلای ترامپ به کرونا پس از آن معین شد که نزدیک ترین دستیار او، هوپ هیکس به این ویروس مبتلا شد. مثبت شدن تست کرونای سکاندار کاخ سفید که جو بایدن، رقیب انتخاباتی خود را به دلیل ماسک زدن دست می انداخت؛ نه تنها باعث ریزش در بازار سهام آسیا، اروپا و آمریکا شد بلکه چشم انداز نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که حدود یک ماه به برگزاری آن باقی مانده است را به نفع بایدن تغییر داد. پیش از این انتقاد های فراوانی به نحوه برخورد دولت آمریکا در مقابله با ویروس کرونا وارد بود و حالا عظیم ترین منکر کرونا به آن مبتلا شده است.
به گزارش بلومبرگ، ریزش بازار های کالایی در روز گذشته در حالی بود که دلار بسیار قدرت گرفت. افزایش قدرت دلار در حالی همیشه به عنوان یکی از عوامل مهم فشار بر قیمت نفت شناسایی شده است که در این میان انتشار نتایج نظرسنجی بلومبرگ و رویترز هر دو نشان می دهد فراوریات اوپک در ماه گذشته میلادی (سپتامبر)، افزایش داشته است. نتایج نظرسنجی این دو موسسه از افزایش عرضه نفت خام ایران در کنار ونزوئلا و لیبی به عنوان اعضای معاف شده از توافق کاهش فراوری خبر می دهد. انتشار این گزارش ها نیز فشار مضاعفی به بازار نفت وارد کرد.
روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 13:30 به وقت تهران)، هر بشکه نفت خام برنت افت 38/ 1 دلار بر بشکه ای یا 37/ 3 درصدی را به ثبت رساند و به 55/ 39 دلار رسید. شاخص نفت خام آمریکا نیز 28/ 1 دلار بر بشکه معادل 31/ 3 درصد کاهش قیمت داشت و روی 39/ 37 دلار ایستاد. به گزارش رویترز، این میزان افت قیمت در دو شاخص دنیای نفت خام احتمالا باعث افت 5 یا 6 درصدی قیمت نفت در هفته آینده می گردد.
کرونا مهمان شش ماه آینده بازار نفت
واندانا هاری، موسس Vanda Insights در سنگاپور در تبادل نظر با بلومبرگ، در رابطه با جدی تر شدن آثار کرونا گفته است: ترامپ و خبر های او از ویروس کرونا، در کنار شکست مذاکرات بسته محرک مالی در آمریکا دو عامل مهمی هستند که یادآوری می نمایند اقتصاد دنیای حداقل تا شش ماه آینده دچار مشکل خواهد بود. از نگاه هاری این شرایط در حالی بدتر به نظر می رسد که متوجه می شویم همزمان با تضعیف رشد تقاضا، نفت بیشتری به بازار عرضه می گردد.
ویروس کرونا در آستانه فصل سرما در اروپا با شدت بیشتری در حال گسترش است و در اقتصاد های عظیم و تاثیرگذار دنیا مانند هند نیز تحت کنترل جدی قرار نگرفته است. بر این اساس تحلیلگران تخمین های خود برای بازگشت تقاضای نفت خام به سطوح قبل از انتشار ویروس کرونا را کاهش داده اند. هانس فان کلیف، اقتصاددان انرژی ارشد در بانک ABN Amro اظهار کرد: تا وقتی که واکسن موثری وجود نداشته باشد، ریسک اصلی برای قیمت نفت، تقاضای کمتر از حد انتظار است.
در جدیدترین نظرسنجی رویترز پیش بینی شد تقاضای دنیای برای نفت سال جاری بین 8 تا 8/ 9 میلیون بشکه در روز کاهش پیدا می نماید. این پیش بینی اگرچه اندکی از پیش بینی ماه گذشته بهتر است، اما ارقام آن همچنان قابل توجه است. جیووانی استونوو، تحلیلگر بانک UBS نیز در رابطه با شرایط تقاضای نفت خام گفت: احیای تقاضا از نظر ما همچنان ادامه پیدا می نماید، اما فرایند آهسته ای خواهد داشت. به طور کلی فرایند احیای تقاضا نابرابر مانده است.
آژانس بین المللی انرژی نیز در ماه جاری پیش بینی خود از تقاضای دنیای برای نفت در سال 2020 را به میزان 200 هزار بشکه در روز کاهش و 7/ 91 میلیون بشکه در روز تغییر داد. بر اساس گزارش بلومبرگ، راسل هاردی، مدیرعامل گروه ویتول نیز در یک همایش دنیای گفت: مصرف روزانه نفت همچنان چهار تا پنج میلیون بشکه کمتر از سطح پیش از شیوع ویروس کرونا مانده است. بن لوکاک، یکی از مدیران گروه ترافیگورا نیز در تازه ترین اظهارنظرش اعلام نموده است در حال حاضر سخت بتوان درباره قیمت نفت خوش بین بود.
با وجود افزایش خرید نفت خام بیشتر از سوی چین در ماه های گذشته، همچنان سطح ذخایر نفت خام تجاری دنیا بالاست و پالایشگاه ها نیز با افزایش مداوم ذخایر گازوئیل و سوخت جت، دست و پنجه نرم می نمایند.
افزایش فراوری اوپک
رشد فراوری اوپک در سپتامبر از دیگرعوامل فشار بر قیمت نفت است. نظرسنجی های منتشر شده از سوی رویترز و بلومبرگ هر دو از رشد فراوری روزانه نفت خام در اوپک خبر می دهند، با این تفاوت که رویترز میزان رشد فراوری سپتامبر را 160 هزار بشکه بیشتر از آگوست اعلام نموده و بلومبرگ این میزان را 40 هزار بشکه عنوان می نماید. به گزارش بلومبرگ، نظرسنجی این موسسه نشان می دهد مجموع فراوریات روزانه نفت خام اوپک در سپتامبر 43/ 24 میلیون بشکه در روز بوده که با رشدی اندک نسبت به فراوریات آگوست (39/ 24 میلیون بشکه در روز) همراه بوده است. فراوریات اوپک در آوریل و زمانی که عظیم ترین فراورینمایندگان این سازمان در جنگ قیمتی قرار داشتند، 44/ 30 میلیون بشکه در روز بود.
اما طبق یافته های نظرسنجی رویترز، فراوری نفت اوپک در سپتامبر برای سومین ماه افزایش پیدا نموده است. این نظرسنجی نشان داد 13 عضو اوپک، در سپتامبر 38/ 24 میلیون بشکه در روز نفت فراوری نموده اند که 160 هزار بشکه در روز بالاتر از آمار بازبینی شده آگوست است. افزایش عرضه اوپک از آگوست و افزایش نگرانی ها از آسیب دیدن دوباره رشد تقاضای نفت خام به دلیل گسترش موج دوم ابتلا به کرونا، قیمت های نفت خام را تحت فشار قرار داد و باعث افت 10 درصدی آن در سپتامبر شده است. بازگشت فراوریات لیبی به مدار یکی از عوامل اثرگذار در افزایش عرضه نفت خام است. این عضو اوپک که به دلیل محاصره هشت ماهه بنادر و تاسیسات نفتی توسط نیرو های ژنرال خلیفه حفتر پیروز نشده بود به شکل مستمر فراوری نفت را ادامه دهد، در سرانجام سپتامبر فراوریات خود را به حدود 300 هزار بشکه در روز رساند.
اوپک پلاس از اول ماه مه محدودیت عرضه به میزان 7/ 9 میلیون بشکه در روز معادل 10 درصد از فراوری دنیای را شروع کرد و با توجه به بهبود نسبی تقاضا از آگوست، محدودیت عرضه خود را به 7/ 7 میلیون بشکه در روز تسهیل کرد. سهم اوپک از این محدودیت عرضه، 868/ 4 میلیون بشکه در روز است. به گزارش رویترز، افزایش فراوری سپتامبر به معنای آن است که اوپک حدود دو میلیون بشکه در روز بیشتر از آمار ژوئن که پایین ترین رکورد فراوری این گروه از سال 1991 بود، نفت فراوری نموده است.
افزایش عرضه نفت ایران در سپتامبر
در این میان آن طور که گزارش رویترز نشان می دهد، طبق آمار منتشر شده از رهگیری نفتکش ها، عرضه نفت ایران در سپتامبر 120 هزار بشکه در روز افزایش داشته است. این رقم در حالی از سوی رویترز منتشر شده است که آمار بلومبرگ مجموع افزایش عرضه ایران، ونزوئلا و لیبی را در سپتامبر روزانه 190 هزار بشکه اعلام نمود. ونزوئلا نیز که سومین عضو معاف از کاهش فراوری اوپک است، در سپتامبر پیروز شد با وجود تحریم های آمریکا و کاهش مستمر فراوری، نفت بیشتری عرضه کند.
یافته های رویترز نشان می دهد در میان سایر اعضای اوپک که در توافق کاهش فراوری شرکت دارند، آنگولا در سپتامبر عظیم ترین افزایش فراوری به میزان 60 هزار بشکه در روز را داشته است. عظیم ترین کاهش فراوری مربوط به امارات متحده عربی بود که در آگوست بالاتر از سهمش نفت فراوری نموده بود و با تنبیه برادر عظیمش یعنی عربستان سعودی روبرو شد.
نظرسنجی بلومبرگ میزان کاهش فراوری امارات را 310 هزار بشکه در روز یا معادل 10 درصد از کل فراوریاتش نشان داد. این عضو اوپک حالا حدود 68/ 2 میلیون بشکه در روز نفت فراوری می نماید که حدود 90 هزار بشکه بیش از سقف معین شده برای کاهش فراوری این کشور است. همچنین داده های ردیابی تانکر های حمل نفت امارات نشان می دهد صادرات نفت خام این کشور در ماه گذشته به کمترین سطح در 23 ماه گذشته رسیده است.
در این میان عربستا ن سعودی که عظیم ترین صادرنماینده عضو اوپک است، فراوریش را در 9 میلیون بشکه در روز ثابت نگه داشت. این کشور پیش از این نیز نشانه ای از کاهش فراوری بیشتر نشان نداده بود و بر حفظ پایبندی به محدودیت های کاهش فراوری تاکید داشت.
عراق و نیجریه که در ماه های پیش عملکرد ضعیفی در پایبندی به توافق داشتند، محدودیت فراوریشان را حفظ نموده و پایبندی بالایی نشان دادند، عرضه کویت هم ثابت بوده است. نظرسنجی رویترز و بلومبرگ بر مبنای آمار کشتیرانی ارائه شده از سوی منابع خارجی، آمار رفینیتیو آیکان، اطلاعات شرکت های رهگیری مانند پترولجستیک و کپلر و اطلاعات فراهم شده از سوی منابع مطلع در شرکت های نفتی، اوپک و موسسات تحقیقاتی تهیه می گردد.
منبع: فرارو